ΖΕΝ ΣΙΑΤΣΟΥ

Η τέχνη της πίεσης
Το άγγιγμα πρέπει να εναρμονίζεται με την ποιότητα του σώματος του δέκτη και του κάθε ξεχωριστού σημείου. Ένα σημείο σκληρό στην υφή πρέπει να αγγίζεται απαλά και φιλικά ώστε να μην αντιδράσει αμυντικά. Αυτό επιτυγχάνεται όταν οι αρθρώσεις των δακτύλων του καρπού, του αγκώνα και του ώμου είναι χαλαρές. Οι χαλαρές αρθρώσεις λειτουργούν σαν απαλό αμορτισέρ, αποσβήνοντας την σκληρότητα και ακαμψία του αγγίγματος και δημιουργώντας στον δέκτη ένα φιλικό και ασφαλές αίσθημα, που του επιτρέπει να αφεθεί χωρίς αντιστάσεις στην φροντίδα. Ολόκληρο το σώμα του πρακτικού πρέπει να είναι χαλαρό και να κινείται αρμονικά, διατηρώντας το κέντρο στήριξης σε ασφαλή θέση και σε μια αναλογία σχετική με το σώμα του δέκτη.
Για τις ελεγχόμενες πιέσεις που εφαρμόζει ο πρακτικός χρησιμοποιεί την βαρύτητα, δεν σπρώχνει, αφήνει το απαιτούμενο βάρος για την κάθε περίπτωση ή περιοχή του σώματος, άλλοτε κάθετα, άλλοτε σαν μοχλό και άλλοτε σαν εξολκέα. Εκτός των πιέσεων συχνά απαιτούνται να γίνουν κινητοποιήσεις των ορθώσεων, μυϊκά τεντώματα (stretching) και γενικότερη αφύπνιση του οργανισμού.
Ο πρακτικός, κινείται στα γόνατα μεταφέροντας το σώμα του άλλοτε στο πλάι, πίσω ή εμπρός, άλλοτε πάλι το χαμηλώνει ή το ανυψώνει με τους μηριαίους, τους ισχιακούς και τους μύες της πλάτης ανάλογα με την ανάγκη που διαμορφώνεται από τον όγκο και την ποιότητα (μαλακό ή σφιγμένο) του σώματος του δέκτη.

Το «ταγκό» πρακτικού και δέκτη
Ο πρακτικός πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση κάθε στιγμή προκειμένου να πετύχει ένα θεραπευτικό αποτέλεσμα. Αν διασπαστεί η αρμονική ροή της κίνησης του τότε ο δέκτης ταράζεται και επανέρχεται στην προηγούμενη κατάσταση. Ένα άγγιγμα χωρίς ευαισθησία όπου οι πιέσεις αυξομειώνονται χωρίς συνοχή δεν μπορεί να είναι θεραπευτικό και μπορεί να δημιουργήσει ατυχήματα π.χ. ένα φτάρνισμα του δέκτη την στιγμή που ο πρακτικός έχει ρίξει επάνω του πολύ βάρος χωρίς να το ελέγχει μπορεί να δημιουργήσει ένα εσωτερικό μυϊκό τραυματισμό όπως μια θλάση. Πρέπει διαρκώς να αφουγκράζεται τον δέκτη μέσα από το άγγιγμα αλλά και να έχει διαρκώς την συνείδηση τις δικής του σωματικής και ψυχονοητικής κατάστασης.
Όταν πιέζουμε και μια ενοχλητική ανάμνηση που μας προκαλεί θυμό κάνει την εμφάνισής της, τότε το άγγιγμα αυτομάτως θα γίνει ποιο τραχύ και άκαμπτο με αποτέλεσμα ο θυμός μας να εκτονώνεται πάνω στον δέκτη. Πιθανόν κάποιοι πρακτικοί, να μπορούν ακόμα και να εργάζονται μηχανικά χωρίς να έχουν κατά νου την αστάθεια του συναισθηματικού περιβάλλοντος και να εφαρμόζουν πιέσεις ήπιες και χωρίς διακυμάνσεις χωρίς ιδιαίτερη συγκέντρωση. Αυτό όμως στρέφεται ενάντια στην επιδίωξη τους να λάβουν την ευχάριστη αίσθηση που αποκομίζουν όταν τηρούνται οι βασικές αρχές οι οποίες εστιάζουν στο γεγονός ότι: ένα θεραπευτικό αποτέλεσμα δεν είναι θεραπευτικό μόνο για τον δέκτη αλλά και για τον πρακτικό που το εφαρμόζει. Ένα «άδειο-άψυχο» άγγιγμα, θα συμβεί όταν ο πρακτικός είναι «άδειος» και «χωρίς ψυχή» και θα τον απομακρύνει από το να οικοδομήσει μια σχέση εμπιστοσύνης τόσο με τον εαυτό του όσο και με τον δέκτη. Ένα τέτοιο άγγιγμα δείχνει στον πρακτικό με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι πρέπει ο ίδιος να δεχθεί Σιάτσου από έμπειρο επαγγελματία προκειμένου να αφυπνιστεί εκ νέου στη συνείδησή του η ευαισθησία που απώλεσε.

«Κλειδί» η ισορροπία
Η τεχνική αυτοαξιολόγησης του πρακτικού αναφορικά με το σημείο αναφοράς που του επιτρέπει να διατηρεί την ακριβέστερη στάση του σώματός του, είναι ο εστιασμός στο Χάρα. Χάρα στα Ιαπωνικά θεωρείτε η περιοχή της κοιλιάς με το κέντρο της να βρίσκεται στο ενδιάμεσο μεταξύ του ομφαλού και του ηβικού οστού. Συγκεκριμένα, αν τραβήξουμε μια νοητή ευθεία που διατείνει κάθετα και οριζόντια αυτή την περιοχή τότε το σημείο που τέμνονται αυτές οι ευθείες, στο εσωτερικό της κοιλιάς, εκεί ακριβώς βρίσκεται και το κέντρο του Χάρα.
Η περιοχή αυτή δεν είναι τυχαία αφού οποιαδήποτε κίνηση τόσο του σώματος όσο και των συναισθημάτων αλλά και μιας πνευματικής ανησυχίας κινητοποιεί το εσωτερικό περιβάλλον αλλά και γενικότερα τους μύες της περιοχής.

Θεραπευτής και …θεραπευόμενος!
Ατελείωτος είναι ο συνδυασμός γραμμάτων, λέξεων, προτάσεων και συμβόλων που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε προκειμένου να αναλύσουμε τις κινήσεις που γίνονται στο σώμα μας κατά την εφαρμογή του Ζεν Σιάτσου. Η ανάλυση και εκλογίκευση εγκυμονεί τον κίνδυνο να εγκλωβίσουμε τη μέθοδο σε ένα εξιδανικευμένο σύστημα που λειτουργεί με δικούς του άκαμπτους κανόνες δηλαδή με ένα τυπικό τρόπο. Η εξειδίκευση απειλεί την αιτία για την οποία ο άνθρωπος δημιουργεί το κάθε τι. Όλα τα συστήματα έχουν έναν κοινό προορισμό, τον άνθρωπο και τις αξίες εκείνες που δίνουν νόημα και ευτυχία στη ζωή του. Ο κάθε έμπειρος πρακτικός προσαρμόζει το Ζεν Σιάτσου στην δική του προσωπικότητα και τη σωματική του διάπλαση, στοιχεία τα οποία καθορίζουν και την κινητική του ευχέρεια. Τα προαναφερθέντα είναι απαραίτητα εργαλεία αλλά καταλήγει να χρησιμοποιεί το αποτύπωμα τις εμπειρίας του, τις τεχνικές και εφαρμογές εκείνες που αποτυπώνονται στην συνείδηση και εναρμονίζονται με το ψυχονοητικό περιβάλλον και το σώμα του, την κάθε ξεχωριστή στιγμή και στην κάθε ξεχωριστή περίπτωση.
Το βασικότερο στοιχείο, το πραγματικό όφελος, θα έλθει από το αποτέλεσμα τις σωστής τοποθέτησής του απέναντι στην ύπαρξη που ορίζεται ως «η ζωή του». Δεν είναι το θεραπευτικό αποτέλεσμα προς τον δέκτη του Σιάτσου εκείνο που καθορίζει την εγκυρότητά του. Ενδέχεται να υπάρχουν δέκτες που δεν θα αντιδράσουν θετικά, δεν θα προσαρμόζεται εύκολα η δεκτικότητά τους. Σε αυτή την περίπτωση το υλικό που λαμβάνει ο πρακτικός είναι απείρως πιο δημιουργικό για την καλλιέργειά του, διότι εντρυφά σε δυσδιάκριτες περιοχές του δικού του εσωτερικού (νοητικού – συναισθηματικού) περιβάλλοντος.
«Τι δεν πήγε καλά; Γιατί αντιδρώ στην άρνηση του δέκτη μου; Μήπως η άρνηση μου είναι αποτέλεσμα της ταύτισης μιας επώδυνης κατάστασης που έζησα κατά το παρελθόν και δεν έχω απαλλαγεί; Μήπως ανάλογες καταστάσεις ορίζουν γενικότερα τη ζωή μου και εγώ φαντάζομαι ότι είμαι απαλλαγμένος και ζω ελεύθερο; Πως μπορώ να εντοπίσω το σημείο αναφοράς, εκείνο που θα αντιδράσει θετικά στην συγκεκριμένη άρνηση»;
Αν καταφέρει να το δει μέσα από ένα τέτοιο πρίσμα, να αντιληφθεί την αλήθεια του, τότε η διαφοροποίηση της στάσης του θα έλθει αυτόματα, σαν να επανέρχεται από ένα σοκ. Δεν μιλάμε για παθητικό δέκτη πλέον αλλά ενεργητικό. Είναι η ομορφότερη πρόκληση να βρίσκεται αντιμέτωπος ο πρακτικός με την παρόρμησή του να προτρέχει νομίζοντας ότι είναι αυτός που επιτελεί το θεραπευτικό έργο και να διαψεύδεται από μια αισθητηριακή αντίδραση που του προκαλεί ένα
συναισθηματικό σοκ.

Εσωτερική αρμονία και αυτογνωσία
Δεν υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές μεταξύ του πρακτικού και του δέκτη. Ένα αρμονικό Ζεν Σιάτσου καθιστά τις δύο οντότητες σαν μια που κινούνται σε έναν αέναο κύκλο αλληλοσυμπλήρωσης όπως αναπαρίσταται και στο αρχαίο κινέζικο ιδεόγραμμα Γιν και Γιάνγκ.
Ο δια-λογισμός ανατρέπει την σύγχυση που μας αποσυντονίζει και μας επαναφέρει δυναμικά στο παρόν. Χρειάζεται να εντρυφήσουμε σε ένα βαθύτερο εσωτερικό περιβάλλον για να ενδυναμώσουμε την επαφή μας με το -όσο το δυνατόν- καθαρότερο κομμάτι του εαυτού μας. Ο δρόμος και η επιθυμία μας να το πετύχουμε, μας καθιστά κάθε στιγμή ως κάτι νέο, που δημιουργεί κάτι νέο, το οποίο με τη σειρά του δημιουργεί κάτι νέο κ.ο.κ.Με τη συνεχή επαγρύπνηση, δυναμώνει η επιθυμία να βελτιώσει την σχέση με τον εαυτό του χωρίς οι προκλήσεις να αποτελούν εμπόδιο αλλά ενθάρρυνση. Αν η εξέλιξη πάρει την αντίθετη τροπή, τότε μπορεί να καταλήξει σαν εκείνον που επιδίδεται σε παράτολμες πράξεις προκειμένου να αποδείξει την τόλμη του. Γνωρίζει όμως, ότι όσο ποιο τολμηρές είναι οι πράξεις που θρέφονται από την αποδοχή των άλλων, τόσο περισσότερο θα απομακρύνεται από το «διαυγές» κομμάτι της ύπαρξής του.Το Ζεν Σιάτσου αποτελεί ένα δρόμο αυτοπαρατήρησης που έχει  στόχο την προσωπική βελτίωση με την ολιστική της διάσταση. Συμβάλει στην σωματική μας ευεξία, τη συναισθηματική ισορροπία και την νοητική μας καλλιέργεια.

Όπως έλεγε και ο Μαχάτμα Γκάντι:

«Έχω φτάσει στο θεμελιώδες συμπέρασμα πως, εάν επιθυμείτε κάτι πραγματικά σημαντικό να συμβεί, δεν πρέπει να ικανοποιείτε απλώς το λογικό, αλλά παράλληλα να συγκινείτε και την καρδιά. Η επίκληση στη λογική απευθύνεται περισσότερο στο κεφάλι, αλλά η διείσδυση στην καρδιά επέρχεται μέσω του πάθους. Αυτό διανοίγει την εσώτερη κατανόηση του ανθρώπου. Το πάθος αποτελεί το έμβλημα της ανθρωπότητας, όχι το ξίφος».

Οποιοσδήποτε διαθέτει πάθος -ακόμη και αν πιστεύει ότι δεν το διαθέτει αλλά το αναζητά- μπορεί να μάθει να εφαρμόζει το Ζεν Σιάτσου, είναι μια εμπειρία που όταν έλθει σε επαφή μαζί της θα τον ακολουθεί στο υπόλοιπο της ζωής του.

Λεπτομέρειες για την καταγωγή και το θεωρητικό υπόβαθρο του Ζεν Σιάτσου θα βρείτε στο πρώτο και το τρίτο τεύχος του Υγείας Όραμα.