ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΖΩΗΣ

H βασικότερη συνεισφορά στο χώρο υγείας είναι η πρόληψη. Για να καταλήξει μία φθορά (ασθένεια) στο σώμα μας ο οργανισμός καταβάλει πολύχρονες προσπάθειες απομόνωσης του αιτίου που κατά κύριο λόγο πηγάζει από το συναισθηματικό μας περιβάλλον. Ο βαθμός της σοβαρότητας των ασθενειών, λειτουργεί αθροιστικά κατά τη διάρκεια των προσωπικών μας εμπειριών και τον αποτυπωμάτων τους. Η κληρονομικότητα του καθενός είναι η μεταβίβαση αυτών των χαρα- κτηριστικών μέσω των χρωματοσωμάτων στην επόμενη γενιά. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματική θεραπεία πρέπει να λειτουργεί αντίστοιχα και με την αντίθετη φορά αθροιστικά, τόσο σε ατομικό όσο και διαχρονικά σε κληρονομικό επίπεδο. Γι’ αυτό δεν θα έπρεπε να αγωνιούμε για την πανάκεια αλλά να αρκεστούμε ο καθένας στο δικό του χρέος, παρέχοντας με σκεπτικισμό στην δική του ύπαρξη το κατά το δυνατόν ισορροπημένο πνευματικό, ψυχικό και σωματικό περιβάλλον. Ατενίζοντας τον εαυτό και τον κόσμο γύρω μας, αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό στο οποίο έχουμε με ιδιαίτερη έμφαση εκπαιδευτεί και διαιωνίζουμε, ακουσίως ή εκουσίως, μόνο από ενωτικά στοιχεία (από τα οποία ορίζεται και το αίσθημα της αγάπης) δεν ορίζεται.

Ο άνθρωπος καλείται να επανέλθει στις ηθικές αξίες και φόρμες που τον βοήθησαν να διατηρήσει το είδος του μέχρι σήμερα χωρίς αυτό να σημαίνει κατ΄ ανάγκη οπισθοδρόμηση. Η εγκατάλειψη αυτών των αρχών διαιωνίστηκε με εργαλείο τον ορθό-λογισμό!!! που ενθαρρύνεται από ένα εγωιστικό περιβάλλον, από τις υποσχέσεις μιας κακώς εννοούμενης ατομικότητας και τον κερδοσκοπικό κυκεώνα που την υποστηρίζει. Σταδιακά οδηγηθήκαμε στην δυστυχία, την απομόνωση και τώρα τείνουμε προς την αυτοκαταστροφή. Η αδυναμία διατήρησης των ισορροπιών, και η κερδοσκοπική ανάγκη, οδήγησαν στην εξειδίκευση ακόμα και την ιατρική η οποία φυσικά στελεχώνεται από τον ίδιο άνθρωπο (εμένα και εσένα και όχι από αγίους), ο οποίος αρνείται να δει και να ορίσει τα πράγματα με το όνομά τους. Έτσι λοιπόν σε όλα τα επίπεδα, με ευκολία προσφεύγουμε σε “ταμπέλες” και γενικευμένες αποφάσεις προσδιορίζοντας οτιδήποτε πέραν του εαυτού μας ως υπεύθυνο για την δυσάρεστη κατάσταση που μας καταβάλει, λέμε π.χ. έχω πεπτικό έλκος και όχι ότι η στάση ζωής που ακολουθώ με οδήγησε στο να καταστρέψω το στομάχι μου. Θυμάμαι την περίπτωση μιας κυρίας που με επισκέφτηκε σε κατάσταση πανικού. Μετά από πτώση με τη λεκάνη είχε αφόρητους πόνους στην σπονδυλική στήλη. Ο γιατρός την υπέβαλε σε εξετάσεις εξονυχιστικές αλλά δεν υπήρχε κανένα εύρημα που να δικαιολογεί τον πόνο. Με ρωτούσε με αγωνία να της πω τι έχει, κάτι στο οποίο δεν ήμουν σε θέση να γνωρίζω εφόσον δεν υπήρχε διαγνωστικό εύρημα. Το κυρίαρχο ενδιαφέρον από Ομοιοπαθητικής πλευράς ήταν ακριβώς αυτή η συμπεριφορά. Στην συνέχεια της υπέβαλα την ερώτηση: αν διέθετα το φάρμακο που θα σε θεράπευε και αν γνώριζα τι έχεις, αλλά θα μπορούσα να σου προσφέρω μόνο το ένα από τα δύο τι θα επέλεγες; Η απάντηση ήταν να της έλεγα από τι έπασχε. Το φάρμακο που παρουσιάζει ανάλογα χαρακτηριστικά και την βοήθησε άμεσα- για να θυμηθούμε και την διαφορά της εξειδικευμένης από την εξατομικευμένη ιατρική και την δραστικότητα του ομοιοπαθητικού φαρμάκου– ήταν το Hypericum (Υπερικό το διάτρητο). Η επιστήμη σήμερα καταλαμβάνει τη θέση που άλλοτε κατείχε η θρησκεία. Οι ναοί είναι τα επιστημονικά κέντρα που αναζητούν τα γονίδια του θεού. Θεωρούμε δικαίωμα να καταστρέφουμε και περιμένουμε από την επιστήμη να το διορθώσει, ο καθένας μας δεν είναι διατεθειμένος να δώσει το ελάχιστο από αυτό που νομίζει ότι δικαιωματικά του ανήκει.

Οι κοινοποιήσεις αρκετών ερευνητών που ευχαρίστως διαδίδονται από τα ΜΜΕ αργά η γρήγορα κάνανε όλο και περισσότερους ανθρώπους να πιστεύουν ότι η ευτυχία δημιουργείται στον εγκέφαλο με την αυξημένη έκκριση ενδορφίνης, η αρμονική διάθεση από τη σεροτονίνη και η αγάπη μέσω ορισμένων πεπτιδίων, ακόμη ότι η αμυγδαλή ευθύνεται για το άγχος, ο ιππόκαμπος για τη μάθηση και ο φλοιός του εγκεφάλου για τη σκέψη.

Όλα αυτά θα πρέπει να τα ξεχάσουμε όπως θα πρέπει να ξεχάσουμε και όλες εκείνες τις απόψεις που προσπαθούν να αποδώσουν σε συγκεκριμένες προδιαθέσεις, ότι συμβαίνει μέσα στο μυαλό μας.

Δεν υπάρχουν γονίδια τεμπελιάς, εξυπνάδας, μελαγχολίας εξάρτησης ή εγωισμού.

Υπάρχουν μόνο διαφορετικές προδιαθέσεις, χαρακτηριστικές ροπές (κλίσεις), ιδιαίτερες ευπάθειες, (ευαισθησίες).

Το τι θα προκύψει από αυτές εξαρτάται από τις συνθήκες ανάπτυξης που επικρατούν στην κάθε περίπτωση.

(Gerald Huther)

Χρειάζεται γνώση και όχι δύναμη και θάρρος για να αντιμετωπίσουμε το πραγματικό μέγεθος της ύπαρξής μας, για να καταφέρουμε να δούμε το πόσο μικροί είμαστε σε σχέση με το εγωιστικό, ψεύτικο μεγαλείο μέσα απο το οποίο αυτοπροσδιοριζόμαστε. Για να αισθανθούμε, (χωρίς την απειλή του τρόμου από τη θέα της μικρότητάς μας), πρέπει να πιστέψουμε περισσότερο στις αισθήσεις και τα όνειρά μας και λιγότερο σε αυτό που βλέπουμε και αγγίζουμε. Να ξεφύγουμε από το αρχέγονο ένστικτο της επιβίωσης και να καβαλήσουμε το άρμα των αισθήσεων και του πνεύματος που δεν έχει όρια στο χώρο και τον χρόνο. Να πιστέψουμε στη ζωή και να την αντιμετωπίζουμε σαν μια ανεπανάληπτη εμπειρία, όπως της αξίζει.

Κατά τη πορεία της φυλογενετικής ιστορίας το στρες ήταν ο μεγάλος πλοηγός που αναδιαμόρφωνε τον εγκέφαλό μας, είναι ο μεγάλος διαμορφωτής που φροντίζει επανειλημμένα στην πορεία της ζωής μας να εξαλείφονται οι παλιές διασυνδέσεις και να ανοίγονται νέοι δρόμοι. Αρχικά η διαδικασία αυτή ήταν σωστή, στις μέρες μας όμως αποδείχθηκε αδιέξοδη. Και στις δύο περιπτώσεις το έναυσμα το δίνει ο φόβος.

(Gerald Huther)

 

Να αναγνωρίσουμε αυτό που συνδέει τα μικρά και τα μεγάλα πράγματα, να δούμε τον έρωτα και το θάνατο σαν μια απεικόνιση, σαν μια αίσθηση που παραπέμπει σε αυτό που οφείλουμε την ύπαρξή μας, στην μια και μοναδική Αλήθεια. Να σταθούμε ανάμεσα στο έρωτα και το θάνατο με την καρδιά και το πνεύμα μας, εκεί που ο φόβος και οι παρορμήσεις δεν χωρούν γιατί η μικρότητα του μεγαλείου τους δεν έχει θέση σε αυτό τον τόπο. Το δρόμο μας τον έδειξαν πολλοί εκ των οποίων οι περισσότεροι -και οι πιό ξεκάθαροι- υπήρξαν Έλληνες.

 

Η σελίδα αυτή φιλοξενεί ιστορικές, φιλοσοφικές και επιστημονικές απόψεις που μπορούν να συμβάλουν στην αναζήτηση των υπαρξιακών μας προβληματισμών και δυνατοτήτων. Η φύση της ζωής (παρότι προς το παρόν η επιστημονική της ανάλυση και διαπίστωση είναί απροσπέλαστη, πολυσύνθετη και ανεξερεύνητη), είναι η αρμονία και η τάξη που βιώνεται με το αίσθημα της ευτυχίας. Τα εμπόδια που μας κλείνουν το δρόμο είναι οι φόβοι και οι λάθος (προς τη φύση της ζωής) προσδοκίες μας που έχουν σαν αποτέλεσμα την απώλεια της ουσιαστικής συμμετοχής στο Παρόν. Είναι ο αλάνθαστος οδηγός που μας καλεί να επαναπροσδιορίσουμε τις προθέσεις που ακολουθούμε στην αναζήτηση του Υπέρτατου αγαθού. Τα μικρά πράγματα είναι που κάνουν τη διαφορά, αναφέρει η Κινέζικη παροιμία «Πολλοί μικροί άνθρωποι, σε πολύ μικρούς τόπους, με πολλές μικρές πράξεις μπορούν να αλλάξουν το πρόσωπο του κόσμου»…

 

Όποιος το πνεύμα του ποθεί να δυναμώσει

να βγει από το σέβας και την υποταγή.

Απο τους νόμους μερικούς θα τους φυλάξει,

αλλά το περισσότερο θα παραβαίνει

και νόμους και έθιμα και από την παραδεγμένη

και την ανεπαρκούσα ευθύτητα θα βγει.

Την καταστρεπτική δεν θα φοβάται πράξη

το σπίτι το μισό πρέπει να γκρεμιστεί.

Έτσι θα αναπτυχθεί ενάρετα στη γνώση.

Κ. Π. Καβάφης

 

Ο εκδότης

Αναζητώντας τα Ίχνη

…Κι έτσι φτάσαμε πάλι στο παλιό ερώτημα γιατί είμαστε όπως είμαστε, τι είναι αυτό που ορίζει πραγματικά τη σκέψη, την αίσθηση και τις πράξεις μας. Αυτός που έψαξε επίμονα να βρει μιαν απάντηση στο ερώτημα αυτό και στην αναζήτησή του έφερε στο φως εντυπωσιακά αλλά και παράδοξα στοιχεία από πρώιμες παιδικές αναμνήσεις ενηλίκων ήταν ο Σίγκμουντ Φρόυντ. Είχε κατανοήσει, όπως πριν από αυτόν ο Καρλ Μαρξ κι ο Κάρολος Δαρβίνος, και -το πιο σημαντικό ασφαλώς- μπόρεσε να δώσει και στους συγχρόνους του να καταλάβουν ότι η παρούσα κατάσταση μπορεί να κατά-νοηθεί μόνο αν αναρωτηθούμε πώς έφτασε να γίνει όπως είναι. Όταν η πορεία που διαγράφει στο χρόνο ένας άνθρωπος, η κοινωνία ή ένα ορισμένο ζωικό είδος επηρεάζεται και κατευθύνεται από τόσο πολλά γεγονότα, όπως πραγματικά συμβαίνει, τότε πολύ δύσκολα εντοπίζονται τα ίχνη. Αν μάλιστα αρχίσει καθένας να ψάχνει σε άλλο σημείο για άλλες επιδράσεις, τότε το χάος είναι τελικά η αναπόφευκτη κατάληξη αυτών των προσπαθειών.

Οι ψυχαναλυτές έφτασαν έτσι κατά την αναζήτησή τους ως την πρώιμη παιδική ηλικία και ως τις απωθημένες σεξουαλικές επιθυμίες. Οι αφαιρετικοί ψυχολόγοι ανακάλυψαν τα στάδια αφαιρετικής ικανότητας του παιδιού, το πώς και το τι μαθαίνουν τα παιδιά. Οι μεν επιγενετικοί εστίασαν στις προγενετικές επιδράσεις μέσα στο σώμα της μητέρας, οι δε γενετικοί στα κληρονομημένα γενετικά προγράμματα που διέπουν την πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου και τέλος οι κοινωνικοί βιολόγοι σε εκείνο που ενδεχομένως έδωσε στα γονίδια, στο απώτατο παρελθόν, τη δυνατότητα να ρυθμίζουν τη συμπεριφορά μας ακόμη και σήμερα. Όλοι καταλήγουν σε διαπιστώσεις και συμπεράσματα που έχουν κάποια βάση και πείθουν, μέχρις ότου αρχίσουν να αντιφάσκουν και να αλληλοαναιρούνται. Η σύγχυση είναι πλήρης, όλοι έχουν δίκιο, αλλά βέβαια μόνο εν μέρει. Κι εμείς, τι κάνουμε εμείς; Επιτρέπουμε πάντα σε όποιον έχει μια άποψη για το πώς γίναμε όπως είμαστε, η οποία τυχαίνει εκείνη την περίοδο να ταιριάζει καλύτερα με τη θεώρησή μας, να τη διακηρύσσει πιο τρανά απ’ όλους. Αν βρισκόμαστε σε φάση να θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο, τότε ανασύρουμε το Φρόυντ ή τον Πιαζέ κι όλους εκείνους που ενισχύουν την άποψή μας ότι ο άνθρωπος αλλάζει, ότι μπορεί να διαπαιδαγωγηθεί. Όταν πάλι αυτοί πουθέλουν να φτιάξουν τον κόσμο αποτυγχάνουν με τις θεωρίες τους, δίνουμε το λόγο στους γενετικούς και τους κοινωνικούς βιολόγους και τους παρέχουμε την ευκαιρία να βαθύνουν κι άλλο τις τάφρους τους. Κι έτσι πάει το εκκρεμές μια προς τα ‘δω μια προς ‘κει, μέχρι που… μέχρι που τι, αλήθεια; Μέχρι που να μην έχουμε πια τη δύναμη ή πολύ απλά τη διάθεση να το βάζουμε διαρκώς σε κίνηση. Κάποτε, λοιπόν, μένει ακίνητο. Κάτω, στη μέση.

Δεν έχουμε φθάσει ακόμη σε αυτό το σημείο, φαίνεται όμως πως ίσως προλάβουμε να ζήσουμε κι εμείς οι ίδιοι την κατάσταση εκείνη που θα καθορίζεται από τη βαρύτητα των επιχειρημάτων κι όχι από τη φόρα της ταλάντωσης. Τότε μόνο θα μας δινόταν η ευκαιρία να παρατηρήσουμε καλύτερα τα πράγματα, απροκατάληπτα κι απ’ όλες τις πλευρές, οπότε θα διαπιστώναμε ότι η ανάπτυξη των γνωστικών και συναισθηματικών ικανοτήτων του ανθρώπου εξαρτάται και από ορισμένες εγγενείς προϋποθέσεις και από συνθήκες που επικρατούν κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του.

Πρώτα απ’ όλα θα βλέπαμε αυτό που κάθε μαία ανέκαθεν γνωρίζει, ότι δηλαδή δεν υπάρχουν ούτε δύο νεογέννητα, ούτε καν ομοζυγωτικά δίδυμα εντελώς όμοια. Κάθε άνθρωπος είναι, ήδη κατά τη γέννηση του, διαφορετικός απ’ όλους τους άλλους.

Δε διαφέρει μόνο στην όψη, αλλά και στη συμπεριφορά. Ο ένας είναι πιο ήσυχος, ο άλλος πιο θορυβώδης, ο ένας δείχνει περισσότερο ενδιαφέρον για όσα τον περιβάλλουν, ο άλλος λιγότερο, ο ένας δεν ταράζεται σχεδόν με τίποτα, ο άλλος βάζει τις φωνές με το παραμικρό, ο ένας συμπεριφέρεται απαιτητικά, ο άλλος ενδοτικά. Καθένας είναι μοναδικός στο είδος του. Ακόμα και αμέσως μετά τη γέννηση δεν μπορεί πια κανείς να ξεχωρίσει ποια στοιχεία αυτής της μοναδικότητας ανάγονται στα γενετικά προγράμματα που κληρονομήθηκαν από τους γονείς και ποια είναι τα αποτέλεσμα των επιρροών στις οποίες ήταν εκτεθειμένο το νεογέννητο κατά τη μακρόχρονη και εξαιρετικά πολύπλοκη ανάπτυξή του μέσα στο σώμα της μητέρας.

 

Απόσπασμα απο το βιλίο του καθηγητή Νευροβιολογίας της Ψυχιατρικής Κλινικής του Γκέτιγκεν, Gerald Huther,

εκδ. Πολύτροπον.